Paslanmaz çelik, düşük karbon içeriği, krom ve nikel gibi alaşım elementleri ile karakterize edilen bir çelik türüdür. Paslanmaz çelik, korozyona karşı dayanıklılığı ve yüksek sıcaklıklara karşı direnci nedeniyle birçok endüstriyel uygulamada tercih edilir. Paslanmaz çelik sertleştirme işlemi, malzemenin mekanik özelliklerini artırmak için kullanılır. Ancak, paslanmaz çelikleri sertleştirmek geleneksel karbon çeliklerine göre daha karmaşıktır.
Paslanmaz çelikleri sertleştirmek için kullanılan ana yöntemler aşağıda açıklanmıştır:
1. Isıl İşlem (Sertleştirme ve Özdeşleştirme):
• Paslanmaz çeliğin önce sertleştirme işlemi uygulanır. Bu, malzemenin yüzeyini ısıtarak ve ardından hızla soğutarak yapılır. İçerideki yapıyı sertleştirir.
• Ardından, özdeşleştirme işlemi ile malzeme tekrar ısıtılır ve yavaşça soğutulur. Bu işlem, malzemenin içerisindeki gerilmeleri ve mikroyapıyı stabilize eder, çatlama riskini azaltır ve dayanıklılığı artırır.
2. Soğuk İşleme (Çekme veya Dövme):
• Paslanmaz çelik, soğuk işlemle mekanik özellikleri artırılabilir. Bu, çeliğin plastik deformasyonunun (çekme veya dövme gibi) ardışık işlemleri içerir.
• Soğuk işlemle paslanmaz çelik sertleştirilebilir, ancak sertlik artışı ısı işlemi kadar büyük olmaz.
3. İş Parçasının Kaplaması:
• Paslanmaz çelik yüzeyini daha sert bir kaplama malzemesi ile kaplamak, yüzey sertliğini artırabilir. Özellikle endüstriyel veya aşındırıcı uygulamalarda kullanışlıdır.
4. Nitrokarbonlaştırma:
• Bu işlem, paslanmaz çelik yüzeyine azot ve karbon katmanlarını nüfuz ettirir ve yüzey sertliğini artırır. Bu özellikle kesme aletleri ve dişli dişleri gibi yüzey sertliği gerektiren uygulamalarda kullanılır.
5. Vakum Sertleştirme:
• Paslanmaz çeliği vakumda sertleştirme işlemi, kontrollü bir ortamda yüksek sıcaklıklarda gerçekleştirilir. Bu, çeliğin homojen bir şekilde sertleştirilmesini sağlar.
Paslanmaz çeliklerin sertleştirme işlemi, malzemenin türüne, kullanım amacına ve istenilen özelliklere bağlı olarak değişebilir. İşlemi gerçekleştirmeden önce, çeliğin özellikleri ve uygulanacak yöntem hakkında detaylı bir analiz yapılması önemlidir. Bu nedenle, paslanmaz çeliklerin sertleştirilmesi, profesyonel bir işlemdir ve deneyimli bir uzman tarafından yapılmalıdır.